نام‌های دیگر آن: دارچینی، دارصینی، قرفه الدارچینی، سلیخه، دارچین كایان، دارچین چین، دارچین سایگون، دارچین سیلان و قرفه می‌باشد.

۱.طبع آن گرم و خشك است.

۲. برای درمان نفخ معده ۲ گرم دارچین، ۲ گرم زنجبیل را دم‌كرده بالای غذا میل شود.

۳. خوردن دارچین باعث تقویت بینایی می‌گردد.

۴. چای دارچین برطرف‌كننده اضطراب، وسواس و جنون می‌باشد.

۵. برای رفع جهش، پرش پلك و رعشه از دمكرده دارچین استفاده كنید.

۶. دارچین تقویت‌كننده قوه باه می‌باشد.

۷. برای درمان قلنج رحم از دمكرده دارچین استفاده كنید.

۸. دمكرده دارچین تنظیم‌كننده عادت ماهانه می‌باشد.

۹. دارچین محرك گردش خون است.

۱۰. افرادی كه زیاد عرق می‌كنند كمتر دارچین بخورند.

۱۱. برای درمان مشكلات درجه خون كه باعث دردهای انقباضی در پا، دست‌ها و پاها اغلب سرد است و امكان بروز سرمازدگی در هوای سرد را افزایش می‌دهد، از دمكرده دارچین استفاده كنند و سیگار را به كلی كنار بگذارند.

۱۲. روغن دارچین ضد باكتری و ضد قارچ است.

۱۳. كسانی كه فشار خون آن‌ها پائین است و سردی انگشت دارند از دمكرده زنجبیل و دارچین استفاده كنند.

۱۴. دمكرده دارچین ضد خونریزی می‌باشد، البته خونریزی ركتوم. (ركتوم نوعی بیماری است كه همیشه پس از اجابت مزاج یا همراه با مدفوع مقداری خون خارج می‌گردد).

۱۵. برای درمان سرفه‌های مزمن و كهنه صبح ناشتا از دمكرده دارچین استفاده كنید.

۱۶. خوردن دارچین باعث از بین‌رفتن كرم می‌گردد.

۱۷. كسانی كه بیماری قند دارند به مدت ۶ هفته روزی یك تا دو گرم دارچین دم‌كرده میل كنند.

۱۸. خوردن دارچین همراه با انیسون بی‌میلی جنسی خانم‌ها را برطرف می‌كند.

۱۹. زیاده‌روی در خوردن دارچین برای اعصاب زیان‌آور است تپش قلب بوجود می‌آورد سقط جنین به همراه دارد، یبوست می‌آورد، بی‌خوابی و از طول عمر می‌كاهدو برای زخم معده مضر است

۲۰. دمكرده دارچین به اعصاب نیرو می‌بخشد در واقع تقویت‌كننده اعصاب است.

۲۱. برای درد پا و كمر می‌توان از چای دارچین استفاده كرد.

۲۲. برای رفع بوی بد پا و زیر بغل از دمكرده دارچین استفاده كنید.

۲۳. دمكرده دارچین برای بیماری‌های جنون و مالیخولیا مفید می‌باشد.

۲۴. كسانی كه كم‌خون هستند به جای چاقی می‌توانند از دمكرده دارچین بنوشند.

۲۵. چای دارچین برای ورم طحال مفید می‌باشد.

۲۶. چای دارچین سوزش و ناراحتی‌های ادرار را برطرف می‌كند و نیز حجم ادرار را افزایش می‌دهد.

۲۷. برای خوشبویی دهان و نفس می‌توان یك تكه كوچك چوب دارچین را در دهان نگاه داشت.

۲۸. دمكرده دارچین سردرد را تسكین می‌دهد.

۲۹. برای جلوگیری از زیادی آب دهان از دمكرده دارچین همراه با عسل استفاده شود.

۳۰. دمكرده دارچین باعث تقویت حافظه می‌گردد.

۳۱. برای پیشگیری از عفونت بریدگی روزی ۲ تا ۳ گرم  چای دارچین به مدت چند روز میل كنید.

۳۲. كسانی كه باد فتق دارند (پرده نازك فتق در اثر زیاد زور زدن پاره می‌شود و دو طرف بالای بیضه برجستگی كوچكی به اندازه یك گردو بالا می‌زند كه البته بهتر است به پزشك جراح مراجعه كنند) ولی در گذشته برای درمان از دمكرده دارچین استفاده می‌كردند.

۳۳. برای درمان آماس یا استسقاء از دمكرده دارچین استفاده شود.

۳۴. دارچین نشاط آور است.

۳۵. برای سینوزیت‌های مزمن از دمكرده چای دارچین استفاده كنید.

۳۶. برای رفع سنگینی گوش یك قطره عرق دارچین در گوش بچكانید و صدای گوش را نیز درمان می‌كند.

خطرات استفاده زیاد دارچین

• افرادی که آلرژی دارند، نباید از مصرف دارچین در غذاهای خود پرهیز کنند، زیرا دارچین موجب تشدید آلرژی نمی شود. اما این نکته را فراموش نکنید که اگر شما بسیار زیاد از دارچین استفاده کنید، باید اثرات بد آن را بپذیرید.
• اثرات مضر مصرف زیاد دارچین عبارت است از: التهاب یا ورم کردن پوست، زخم ها و ترک های گوشه دهان و همینطور سوزش معده.
• دارچین از لخته شدن خون جلوگیری می کند، اما زیادی آن در خون باعث بروز مشکلات خونی و گردش خون می شود، به خصوص اگر با داروهایی که موجب رقیق شدن خون می شود(مانند آسپیرین) مصرف شود، مشکلات را دو برابر می کند.
• می توانید دارچین را در چای یا قهوه خود بریزید یا روی ماست بپاشید و یا با پنیر نوش جان کنید و به طور کلی می توان صدها ماده غذایی را با دارچین طعم دار کرد،مثل حلیم ، شله زرد ، خورش قیمه و... .
• مضر برای افراد گرم مزاج بوده و در عین حال مضر مثانه بوده و باعث سردرد می گردد و برای اصلاح این عوارض می توان دارچین را با کتیرا همراه کرد.

توجه:

برای دم کردنی های گیاهی بهتر است از قوری های چینی یا شیشه ای استفاده کنید.

دمنوش به‌لیمو

دارای برگ‌های ساده سرنیزه‌ای به طول 7تا 10 سانتی متر است و گل‌های آن کوچک و دارای جامی است که از خارج سفید و از داخلی آبی مایل به بنفش ا‌های آن نیز ظاهر هرمی شکل در حول یک محور دراز به وجود می‌آورد.

برگ‌ها بخش دارویی این گیاه هستند و بویی شبیه لیمو دارند. برگ‌ها را در اواخر تابستان  جمع آوری می‌کنند . پودر برگ گیاه به لیمو به رنگ  سبز مات و دارای بوی معطر است و طعم آن تند و کمی تلخ می‌باشد .

برگ اسانس بی لیمو را باید دور از نور ، درجای خنک و سربسته نگهداری کرد.

درشمال کشور در هوای آزاد به خوبی رشد می‌کند و در نقاط سردسیر در گلخانه نگهداری می‌شود.

خواص درمانی

تاثیر بر روی دستگاه گوارش :

• دمنوش به لیمو در درمان سوءهاضمه استفاده می‌شود.
• نفخ شکم را از بین می‌برد.
• برگ و شاخه گل دار این گیاه اثر مقوی بر معده دارد.
• ضد اسپاسم معده  و روده است.

تاثیر بر روی دستگاه عصبی :

• دمنوش به لیمو در درمان سردردهای عصبی و نیز میگرن موثر است.
• سرگیجه را از بین می‌یرد .
• در تقویت حافظه و ایجاد آرامش نیز مفید است.
• خواب آور است.

تاثیر بر روی دستگاه تنفسی:

• دمنوش به لیمو در درمان علائم سرماخوردگی استفاده می‌شود.
• این گیاه در درمان آسم موثر است.

تاثیر بر روی دستگاه ادراری و تناسلی :

• دمنوش به لیمو در درمان نارسایی کلیوی تاثیر دارد.

تاثیر بر روی دستگاه قلبی _عروقی:

• دمنوش به لیمو در رفع تپش قلب استفاده می‌شود.

خواص دیگر :

• اسانس به لیمو دارای خواص باکتری کش و حشره کش است.
• دمنوش به لیمو به منظور پایین آوردن درجه حرارت بدن در هنگام بیماری ، بسیار مفید است.
• صدای وزوز گوش رارفع می‌کند.

موارد منع مصرف و عوارض جانبی

در دوران حاملگی و شیر دهی باید از مصرف زیاد به لیمو اجتناب کرد. استفاده موضعی به لیمو ممکن است باعث حساسیت پوستی شود.

طبیعت

طبیعت این گیاه بر اساس طب سنتی ایران، گرم وخشک است.

طرز تهیه

برای تهیه بهنوش به لیمو، یک قاشق غذاخوری برگ این گیاه  را با دو لیوان آب جوش مخلوط کنید و سپس بگذارید تا با حرارت غیر مستقیم به مدت پنج دقیقه دم بکشد . بعد از آن مقداری عسل و یا نبات به آن بیفزایید و میل کنید.

توجه:

برای دم کردنی های گیاهی بهتر است از قوری های چینی یا شیشه ای استفاده کنید.

منبع:rahpouyan.cn

● رزمــاری

رزماری، برگ و سرشاخه های گلدار خشک شده گیاه Rosmarinus officinalis از خانواده نعناعیان (Lamiaceae) است که حداقل دارای ۱ درصد (حجم/وزن) روغن فرار می باشد.

● نام گیاه:

● لاتین: Rosmarinus officinalis

● فارسی: رزماری، رومارن

● ریخت شناسی:

گیاه معطر بوته ای و پایا، با شاخه های بالارونده، که ارتفاع آن به ۲ متر می رسد. برگ های باریک با انتهایی بدون نوک و سوزنی شکل (نازک)، گل ها به رنگ سبز تیره و به ندرت صورتی یا سفیدرنگ می باشد.

● اندام دارویی

برگ و سرشاخه های گلدار گیاه، اندام داروئی رزماری را تشکیل می دهد

● زمان جمع آوری

برگ و سرشاخه های گلدار گیاه رزماری هنگام شروع باز شدن گل ها و در فصول بهار و تابستان جمع آوری می گردد.

● دامنه انتشار

پرورش گیاه رزماری در بیشتر نواحی ایران معمول می باشد. پرورش دهندگان عمده گیاه رزماری را در دنیا، کشورهای شمال آفریقا خصوصاً مراکش و تونس و کشورهای جنوب اروپا خصوصاً اسپانیا، فرانسه، ایتالیا، یوگسلاوی و آمریکا تشکیل می دهند.

● موارد استعمال

از رزماری به صورت خوراکی در درمان اضطراب، سردرد، میگرن، فشار خون، نفخ و بی اشتهایی و به صورت موضعی به عنوان مسکن موضعی در درمان دردهای عضلانی و بیماری های روماتیسمی استفاده می شود. همچنین به علت عطر و طعم مناسب در صنایع آرایشی ـ بهداشتی مورد استفاده قرار می گیرد.

روغن رزماری یک روغن محرک است و از نظر رایحه و اثر، گرم و نافذ می باشد. اثر محرک رزماری روی سیستم اعصاب مرکزی بسیار برجسته است.

مصرف رزماری چون موجب سهولت ترشح و دفع صفرا می شود از این جهت از آن در بیماری های یرقان و نارسایی اعمال کبد استفاده می شود. مصرف رزماری در موارد ضعف عمومی، خستگی مفرط و بی حالی بیمار در دوران نقاهت مفید تشخیص داده شده است.

● عوارض جانبی

مصرف دارویی موضعی گیاه و یا کاربرد فرآورده های آرایشی ـ بهداشتی حاوی رزماری در برخی از افراد حساس، گهگاه ایجاد قرمزی پوست، درماتیت، حساسیت پوستی و حساسیت به نور ایجاد می کند.

● موارد احتیاط

رزماری در دوران بارداری، شیردهی و در بیماران صرعی و فشار خون بالا بهتر است به کار نرود. روغن رزماری دارای ۲۰ـ۱۰ درصد کافور است که اگر به مقدار زیاد مصرف شود می تواند موجب تشنجات صرع مانند شود.

موارد استعمال در پزشکی گذشته: در طب گذشته از رزماری به صورت خوراکی به عنوان مدر و ضد نفخ و به صورت موضعی به عنوان ضد التهاب و ضد درد استفاده می کرده اند.

طی صدها سال از رزماری در مراقبت از پوست و مو استفاده شده و یکی از اجزای ادکلن real و جزو اصلی آب تقطیری تهیه شده از الکل رقیق و گل های رزماری است که نوعی مخلوط قابض گیاهی در حامل سرکه سیب می باشد و به پاکسازی، تقویت و سم زدایی پوست به ویژه پوست های چرب و مستعد آکنه کمک نموده و به داشتن اثرات فوق العاده در ایجاد جوانی مشهور است.

رزماری برای آبکشی موهای تیره و مالش دادن پوست سر مورد استفاده قرار می گیرد که برای تأمین سلامت موها و جلوگیری از ریزش بیش از حد آنها به ویژه متعاقب بیماری ها واقعاً ارزشمند است. رزماری به برگرداندن رنگ به موهای خاکستری و حتی درمان طاسی مشهور است.

رزماری یعنی معدن خاصیت، یعنی دوست سلامت بدن، یعنی عطر دل انگیز تندرستی! در این مطلب کوتاه گلچینی از خواص این گیاه معطر و روش‌های استفاده از آن را مرور می‌کنیم. لطفاً با ما باشید.

رزماری حاوی ترکیباتی به نام «کولین» است که چربی‌های کبد را کنترل می‌کند و برای دستگاه گوارش بسیار مفید است.

 رزماری به دفع صفرا کمک می‌کند و برای مقابله با گرفتگی عضلات دستگاه گوارش، نفخ و یبوست موثر عمل می‌کند.

 این گیاه معطر حاوی خواص دیورتیکی (ادرارآوری) است و برای همین هم روی کلیه‌ها اثر می‌گذارد و از ابتلا به روماتیسم پیشگیری می‌کند.

 اگر نمی‌خواهید کلیه‌هایتان سنگ تولید کنند و یا اینکه خدای نکرده بیماری نقرس به جانتان بیفتد به سراغ رزماری بروید.

 رزماری نیز مانند آویشن خاصیت خلط‌آوری دارد و جوشانده‌ی آن برای مقابله با عفونت‌های برونشیتی و درمان سرفه موثر است.

متخصصان مصرف رزماری را برای تسکین اعصاب، رفع بی‌خوابی و استرس نیز توصیه می‌کنند. باید بدانید که یونانی‌های باستان از رزماری برای تقویت حافظه‌شان استفاده می‌کرده‌اند.
 
در نهایت اینکه اگر دوست دارید موهای بلند و پرپشتی داشته باشید نیز به رزماری نیاز خواهید داشت.

 روش استفاده
خواص رزماری در برگ‌ها و سرگل‌های آن تجمع دارد. راحت‌ترین روش‌های استفاده از رزماری استفاده از جوشانده و یا عصاره‌ی روغنی آن است. می‌توانید به راحتی برگ‌های این گیاه معطر را دم کنید. برای این کار یک قاشق چای‌خوری رزماری را با یک لیوان آب جوش به مدت 10 دقیقه دم کنید. روزانه می‌توانید 2 تا 3 فنجان از این جوشانده میل کنید.
 
توصیه می‌کنیم یک یا دو شاخه‌ی کوچک رزماری را داخل شیشه‌ی روغن زیتون‌تان بیندازید. می‌توانید چند حبه سیر هم به آن اضافه کنید. خواهید دید روغن زیتونتان چه طعم خوب و دل‌انگیزی پیدا خواهد کرد.

اگر از روماتیسم رنج می‌برید پاها و دست‌هایتان را به این گیاه معطر بسپارید. برای این کار یک مشت شاخه‌های کوچک گل دار رزماری را در یک لیتر آب بریزید و دست‌ها و پاهایتان را در آن بگذارید.
 
برای درمان زخم‌ها و جراحات بهتر است برگ‌های رزماری را خشک و سپس آن‌ها را بکوبید تا پودر شود. پودر به دست آمده را روی زخم بریزید. البته از این روش برای زخم‌های سطحی استفاده کنید.
 
عصاره‌ی روغنی رزماری برای ماساژ فوق‌العاده است. برای این کار دو تا سه قطره از این عصاره را با یک قاشق غذاخوری روغن بادام شیرین مخلوط کرده و استفاده کنید.
 
توجه داشته باشید که این گیاه عوارض جانبی خاصی ندارد اما توصیه می‌کنیم اگر مشکل خاصی دارید قبل از استفاده از این گیاه با پزشکتان مشورت کنید.

منبع:روزنامه تهران امروز

 

اسطوخودوس گیاهی است خودرو که آرامبخش است و برای درمان انواع سردردها، رفع بی‌خوابی و... موثر است.

اسطوخودوس، ‌گیاهی است چندین ساله به ارتفاع حدود نیم متر با برگ‌های متقابل، باریک،‌ دراز، سبز رنگ و پوشیده از گل‌های سفید پنبه‌ای است. گل‌های آن به رنگ بنفش و به صورت سنبله می‌باشد.

اسطوخودوس در بیشتر نقاط دنیا به صورت خودرو می‌روید و بسته به شرایط محیط و خاک به انواع مختلف ظاهر می‌شود.

قسمت مورد استفاده این گیاه،‌ گل‌ها و سر شاخه‌های گلدار آن است.

اسطوخودوس بوی بسیار مطبوعی دارد ولی طعم آن تلخ است و به علت بوی مطبوع آن در عطر سازی مصرف می‌شود.

از دیر باز ملل مختلف با خواص این گیاه دارویی آشنا بوده‌ و از آن برای رفع بسیاری ناراحتی‌ها از جمله مشکلات هاضمه، بی‌خوابی، اضطراب استفاده می‌کردند.

در جنگ جهانی اول از خواص دارویی این گیاه برای درمان و ضدعفونی کردن زخم‌ها استفاده می‌‌کردند و کشاورزان انگلیسی برای پیشگیری از سردرد و آفتاب‌زدگی گل‌های این گیاه را درون کلاه‌های خود می‌گذاشتند.

برخی از خواص دارویی اسطوخودوس:

• رفع استرس و افسردگی:

روغن اسطوخودوس آرام‌بخش و ضد تشنج بوده و تاثیر آرام‌بخش‌های دیگر را افزایش می‌دهد.

• رفع بی‌خوابی:

محققان انگلیسی طی تحقیقات خود به این نتیجه رسیدند که استفاده از اسطوخودوس در رفع بی‌خوابی، همانگونه که در طب سنتی آز آن استفاده می‌شده، تاثیر به ‌سزایی دارد.

در بیمارستان‌های انگلیس، برای رفع بی‌خوابی به بیماران بالش‌هایی داده می‌شود که درون آن اسطوخودوس وجود دارد.[خطرات بی‌خوابی و راه‌های مقابله با آن]

• خاصیت ضدعفونی کننده قوی دارد از این‌رو برای ضدعفونی‌کردن زخم‌ها و جراحات به کار می‌رود.

• مشکلات هاضمه را برطرف می‌کند.

• در درمان انواع سردردها موثر است.

• مشکلات پوستی را برطرف می‌کند.

• مقوی معده است.

• کرم‌های روده و معده را از بین می‌برد.

• سرفه را برطرف می‌کند.

• برای رفع فراموشی و تقویت حافظه موثر است.

• زردی را برطرف می‌کند.

• آسم را برطرف می کند.

• درمان کننده رماتسیم، آرتروز و نقرس است.

• برای برطرف کردن بوهای نامتناسب در منزل چند قطره روغن اسطوخودوس را در آب ریخته و بگذارید بآرامی بجوشد.

طریقه مصرف:

حدود 5 گرم سرشاخه گلدار و یا گل این گیاه را در یک لیتر آب‌جوش ریخته و به مدت 10 دقیقه دم کنید. مقدار مصرف این دم کرده 4- 3 فنجان در روز است.

توجه: اشخاص صفراوی مزاج از این گیاه استفاده نکنند چرا که باعث آشفتگی آنان می‌شود.
این اشخاص باید آن را با سکنجبین بخورند.

 کارشناس مسئول گیاهان دارویی سازمان جهاد کشاورزي آذربايجان شرقي گفت: استفاده از دهان شویه اسطوخودوس برای رفع بوی بد دهان مفید خواهد بود.
اصغر نقشی  افزود: گل هاي اُسطوخودوس و پيكر رويشي آن يعني برگها و سرشاخه هاي جوان آن، حاوي مواد موثره دارويي است.
وی تشریح کرد: از دَمكرده گُل اُسطوخودوس براي رفع خستگي عصبي و رفع قولنج نيز مي توان استفاده كرد.
نقشی اسطوخودوس را برای درمان ناراحتی های گوارشی موثر دانست و ادامه داد: این گیاه همانند گیاهان تیره نعناع به دلیل بهره بردن از برخی اسانس ها ناراحتی های دستگاه گوارش را درمان می کند.
کارشناس مسئول گیاها دارویی سازمان جهاد کشاورزي آذربايجان شرقي یادآور شد: دَمکرده سرشاخه گلدار اسطوخودوس را برای رفع سوءهاضمه، تقویت معده، بی اشتهایی و... توصیه نموده اند.
وی اظهار کرد: مواد موثره اُسطوخودوس تقويت کننده سيستم عصبي، ضدباكتري، ضددرد و شل كننده عضلات محسوب مي شوند.
ایشان بهره گیری از این گیاه دارویی را برای التیام میگرن  مثمرثمر عنوان کرد و افزود: با روغن ماساژ تهیه شده از روغن اسطوخودوس ماساژ شقیقه ها و پشت گردن  تا برطرف شدن سردردهای تنشی یا نشانه های اولیه میگرن تاثیرگذار عنوان شده است.
نقشی با توصیه ای به استفاده از این گیاه دارویی برای رفع آفتاب سوختگی تاکید کرد: براي آفتاب سوختگي يا تاول مي توان از چند قطره از روغن اُسطوخودوس به همراه مقداري آب استفاده كرد.

کاهش اضطراب زایمان با اسطوخودوس

نتایج یک بررسی نشان داد: استنشاق رایحه اسطوخودوس در کاهش اضطراب مرحله اول زایمان موثر است.

جام علمی: اضطراب شایعترین واکنش عاطفی زنان طی زایمان است که می‌تواند عوارض نامطلوبی بر جنین و مادر بر جای بگذارد. یکی از روش‌های کاهش اضطراب رایحه درمانی است. لذا گروهی از پژوهشگران دانشگاه آزاد کرمان پژوهشی را با هدف تعیین تاثیر استنشاق اسانس اسطوخودوس بر میزان اضطراب مرحله اول زایمان زنان نخست باردار طراحی و اجرا کردند.

در این مطالعه کارآزمایی بالینی سه گروهه، 102 زن نخست باردار بطور تصادفی در سه گروه قرار گرفتند. در گروه اسانس اسطوخودوس، 15 دقیقه استنشاق اسانس توسط دستمال آغشته با یک قطره اسانس، در گروه دارونما، 15 دقیقه استنشاق روغن بادام شیرین و در گروه مراقبت معمول، مواظبت‌های روتین بخش زایشگاه انجام شد. میزان اضطراب واحدهای پژوهش در هر سه گروه در زمان‌های قبل، بلافاصله و 60 دقیقه بعد از مداخله توسط پرسشنامه اضطراب اشپیل برگر اندازه‌گیری و با یکدیگر مقایسه شد.

نتایج بررسی نشان داد: اختلاف میزان اضطراب آشکار زایمان در زمان‌های قبل با بلافاصله و قبل با 60 دقیقه بعد از مداخله در گروه اسطوخودوس نسبت به گروه دارونما و مراقبت معمول بطور معنی‌داری کاهش یافته بود. اختلاف میزان اضطراب پنهان در زمان‌های قبل با بلافاصله و قبل با 60 دقیقه بعد مداخله در گروه اسطوخودوس بطور معنی‌داری کمتر از گروه دارونما بود.

نتایج نهایی این مطالعه حاکی است استنشاق اسانس اسطوخودوس میزان اضطراب آشکار زایمان را تا زمان 60 دقیقه پس از استنشاق کاهش می‌دهد، لذا پیشنهاد می‌شود در هر زمانی از مرحله اول زایمان که زنان احساس اضطراب داشتند، از استنشاق این اسانس استفاده کنند.

منبع:-بیتوته-جام نیوز-yjc.ir

رازیانه و پیشگیری
رازیانه در پیشگیری از بروز:

*  اختلالات ناشی از نفخ و بیماریهای عصبی، بخصوص در بیماری روده تحریک پذیرIBS
*  اختلالات پریود و پریود دردناک
*  التهابات مجاری تنفسی و تجمع خلط حین بیماریهای تنفسی
 موثر میباشد.
 
خانواده:                                                
(Umbelliferaeapiaceae)  
مشخصات:
گیاهی دوساله که تا ارتفاع 2 متر رشد می‌کند و ریشه دوکی شکل دوشاخه دارد. برگها دارای غلاف گوشتی ضخیم و ساقه آغوش بوده و خوراکی می‌باشند. گل‌ها درون گل آذین چتر مرکب قرار دارند.   جام گل دارای 5 گلبرگ زردرنگ میباشد.  میوه شیزوکارپ تخم مرغی ودارای رگه‌های برجسته طولی می‌باشد.
گیاه ندرتاً خودرو می‌باشد و اکثراً کشت می‌شود. زمان جمع آوری گیاه طی ماههای مرداد تا آبان می‌باشد.
عسل (شهد) گیاه دارای خواص خلط آوری و ضد احتقان دستگاه تنفسی می‌باشد.

پراکندگی:
در جنوب اروپا. شمال آفریقا و جنوب غربی آسیا کشت می‌شود.
در ایران در استان گلستان. مازندران. کردستان وخراسان کشت می‌گردد.

بخشهای مورد استفاده:
 میوه

ترکیبات شیمیایی:
انتول(قسمت موثر اصلی) فنشون.  کامفن.  لیمونن.  استراگول وفلاندرن

خواص:
  ضد نفخ: مخصوصاًدرنفخ با منشاء روده‌ای
 خلط آور ملایم: مخصوصاً برای اطفال
 ضد اسپاسم : منجر به کاهش درد حین پریود می‌گردد.  (اثر قابل توجه و در حد داروهای ضد التهاب غیر استروییدی NSAIDS دارد. )
  آرامبخش
  افزایش دهنده ترشح شیر مادر
  کاهش التهاب غشاء مخاطی دستگاه تنفسی
  متسع‌کننده نای و برونشها
  اثرات ضد میکروبی معادل پنی سیلین و تتراسایکلین دارد
  ضد التهاب پلک و ملتحمه

موارد مصرف:
1- پیشگیری
* منجربه کاهش موارد بروز عوارض ناشی از نفخ می‌گردد.  
* از دفعات بروز پریود دردناک کم نموده و نیز باعث کاهش شدت علایم میگردد.

2- درمان
* در درمان علامت بیماری روده تحریک پذیرIBSبا کاهش نفخ و آرامبخشی موثر است.   مخصوصاً وقتی توام با زیره مصرف گردد طعم تند زیره را کاهش می‌دهد.  {(خوراکی)معادل}
* بعنوان گشاد کننده مجاری تنفسی.  خلط آور وکاهنده التهاب مجاری تنفسی در برونشیت مصرف میگردد.  {(خوراکی)کمکی}
* دراسهال شیرخواران جهت جایگزینی مایعات و آرامبخشی مصرف دارد.  {(خوراکی)کمکی}
* در درمان پریود دردناک و اختلالات منجر به قطع پریود مصرف می‌گردد.  {(خوراکی)کمکی}
* در مواردی که ترشح شیر کم می‌باشد تجویز می‌گردد.  {(خوراکی)معادل}

تداخلات دارویی:
 در مطالعات جانوری باعث کاهش 50 % جذب سیپروفلوکساسین از روده می‌گردد.

مصرف در دوران بارداری:
 بعلت اثرات قاعده آوری ممنوع می‌باشد.

مصرف در شیر دهی:
 در دوره‌های کوتاه مدت از فرآورده‌های تغلیظ شده مجاز است.

موارد منع مصرف و احتیاط:
* در نوزادان مصرف فرآورده‌های تغلیظ شده ممنوع است.  
* بعلت وجود استرگلEstergole که سرطانزا می‌باشد مصرف طولانی مدت حتماً زیر نظر پزشک انجام گیرد.  
* در موارد نادری باعث بروز حساسیت پوستی وتنفسی میگردد.
منبع : seemorgh.com

امان از آنفولانزا که معمولاً هم خیلی بی‌موقع سراغ آدم می‌آید. اگر هیچ دارو و قرصی موثر واقع نمی‌شود می‌توانید از گیاه سرخارگل استفاده کنید.

نامش اکیناسه است و در ایران به گیاه سرخارگل معروف است. زادگاه اصلی آن آمریکای شمالی است. از خیلی وقت پیش بومی‌ها و سرخ‌پوست‌های آمریکا از خواص آن استفاده می‌کردند و امروزه در تمام اروپا تبدیل به یک داروی گیاهی پرطرفدار شده است. گونه‌های مختلفی از این گیاه وجود دارد و در بیشتر مواقع از ریشه‌ی آن استفاده دارویی می‌شود. این گیاه در بین 10 گیاه پرمصرف قرار دارد و برای تقویت سیستم ایمنی بدن بسیار موثر است. اگر می‌خواهید زمستان امسال را بدون سرماخوردگی، آنفلوانزا و برونشیت بگذرانید و ورم مثانه را از خود دور کنید این گیاه را دریابید.
 
سرخارگل برای درمان آنفلوانزا
امان از آنفولانزا که معمولاً هم خیلی بی‌موقع سراغ آدم می‌آید. اگر هیچ دارو و قرصی موثر واقع نمی‌شود می‌توانید از گیاه سرخارگل استفاده کنید. این گیاه حاوی قندهایی است که باعث تولید پادتن‌های بیشتر می‌شوند. برای همین هم می‌تواند شدت و مدت آنفولانزا را کاهش دهد.

روش مصرف
به صورت دمنوش: یک قاشق چای‌خوری ریشه‌ی سرخارگل را در یک فنجان آب جوش ریخته و به مدت 10 دقیقه دم کنید. هر روز قبل از سه وعده‌ی غذایی (صبح، ظهر، شب) یک فنجان از این محلول صاف شده را نوش جان کنید. این دوره را 7 تا 10 روز ادامه دهید.

 گیاه سرخارگل برای مقابله با سرماخوردگی
شهرت اصلی این گیاه برای مقابله با عفونت‌ها و بیماری‌های تنفسی مانند سرماخوردگی است. اگر سرماخورده‌اید به جای اینکه دفترچه به دست روانه‌ی مطب دکتر شوید و کلی آنتی‌بیوتیک بی‌اثر نوش جان کنید به سراغ این گیاه بروید. حواستان باشد آنتی‌بیوتیک‌ها همه‌ی میکروب‌ها را می‌کشند حتی میکروب‌های مفید را که برای مقابله با سرماخوردگی لازم‌اند.

روش مصرف
به مدت یک هفته هر روز چهار فنجان دمنوش سرخارگل مصرف کنید. همچنین می‌توانید 30 قطره از تنتور این گیاه را در یک لیوان آب بچکانید و هر روز 3 مرتبه میل کنید.

برای تهیه‌ی دمنوش نیز نصف قاشق چای‌خوری ریشه‌ی گیاه سرخارگل را با 150 میلی‌لیتر آب به مدت 15 دقیقه دم کنید.

اگر دچار برونشیت شده‌اید
این گیاه برای مقابله با بیماری‌های تنفسی فوق‌العاده است برای همین در رفع برونشیت هم موثر عمل می‌کند. با مصرف سرخارگل خواهید دید که خیلی زود بدنتان جان می‌گیرد و تقویت می‌شود.

روش مصرف
مانند زمان‌هایی که سرماخورده‌اید به مدت یک هفته هر روز چهار فنجان دمنوش سرخارگل مصرف کنید. همچنین می‌توانید 30 قطره از تنتور این گیاه را در یک لیوان آب بچکانید و هر روز 3 مرتبه میل کنید. برای تهیه‌ی دمنوش نیز نصف قاشق چای‌خوری ریشه‌ی گیاه سرخارگل را با 150 میلی‌لیتر آب به مدت 15 دقیقه دم کنید.

 سرخارگل برای مقابله با التهاب مثانه
اگر دچار التهاب مثانه شده‌اید نیز می‌توانید به گیاه سرخارگل اعتماد کنید. این گیاه حاوی «آلکامیدهایی» است که برای مقابله با باکتری‌ها و قارچ‌ها موثر است.

روش مصرف
به مدت یک هفته هر روز چهار فنجان دمنوش سرخارگل مصرف کنید. همچنین می‌توانید 30 قطره از تنتور این گیاه را در یک لیوان آب بچکانید و هر روز 3 مرتبه میل کنید. برای تهیه‌ی دمنوش نیز نصف قاشق چای‌خوری ریشه‌ی گیاه سرخارگل را با 150 میلی‌لیتر آب به مدت 15 دقیقه دم کنید.

سرخارگل برای پیشگیری از آنفلوانزا
اگر تصمیم گرفته‌اید که زمستان امسال دچار آنفولانزا نشوید به سراغ سرخارگل بروید. این گیاه باعث تقویت سیستم ایمنی بدن می‌شود و سدی در برابر ویروس‌ها می‌سازد.

روش مصرف
برای پیشگیری نصف قاشق چای‌خوری ریشه‌ی سرخارگل را با 1 فنجان آب جوش به مدت 10 دقیقه دم کرده و صاف کنید. به مدت 10 روز در ماه، قبل از غذا یک فنجان از این دمنوش را میل کنید. می‌توانید این کار را از 3 ماه مانده به زمستان شروع کنید و تا اواخر اسفند نیز ادامه دهید. افراد سالمندی که بیشتر دچار آنفلوانزا می‌شوند می‌توانند به جای واکسن آنفولانزا از این گیاه برای پیشگیری استفاده کنند.

 توجه توجه: مصرف گیاه سرخارگل برای دیابتی‌ها، افرادی که بیماری‌های خود ایمنی مبتلا هستند و همچنین برای افراد آلرژیک توصیه نمی‌شود.
 

منبع:tebyan.net

خواص دارویی دمنوش گزنه:

مجاری ادرار (پروستات) را مداوا می‌کند.

دستگاه تنفسی را درمان می‌کند.

ضد قند خون است.

افزایش دهنده گلبول‌های قرمز خون است.
 
صرف نظر از جنبه‌های خوراکی که به صورت پخته مانند اسفناج خورده می‌شود وسرشار از مواد معدنی و مغذی است دارای ماده‌ای به نام سکرتین است که بهترین عامل جهت به کار انداختن غدد ترشحی هاضمه در معده، ‌روده، کبد، لوزالمعده وکیسه صفرا است.

ضد سرفه، سل و آسم است.

ضد آرتروز، رماتیسم و دیگر اختلالات مفصلی و ماهیچه‌ای می‌باشد.

با مشکلات پوستی مقابله می‌کند.

اختلالات روده‌ای را درمان می‌کند.

در درمان آلرژی‌های مختلف مانند اگزما و تب یونجه موثر است.

برای درمان عفونت ادراری به کار می‌رود.

به ازدیاد شیر مادران کمک می‌کند.

از ریزش موی سر جلوگیری می‌کند.

خون را تصفیه می‌کند.

تهیه چای گزنه نیز همانند دم کردن گیاهان دیگر می باشد گیاه را در قوری حاوی آب جوش ریخته

درب آن را گذاشته و پس از 20 دقیقه که دم کشید چای را میل کنید.

مزیت برتر گزنه این است که این گیاه سرشار از آهن و هم زمان ویتامین C می‌باشد. بر خلاف مثلاً عدس که آهن دارد اما فاقد ویتامین C است.
 
خستگی دست از سرتان بر نمی‌دارد؟ احساس کم‌خونی می‌کنید؟ موهایتان ضعیف شده و می‌ریزد؟ ناخن‌هایتان شکننده شده است؟ طبق آمارهای جهانی خانم‌ها در طول زندگی‌شان حداقل یک مرتبه دچار کمبود آهن می‌شوند. کمبود آهن نیز به آنمی یا همان کم‌خونی منجر می‌شود. اگر طرفدار داروهای طبیعی و گیاهی هستید بهتر است به سراغ گیاه گزنه بروید.
 
علائم کم‌خونی چیست؟
* خستگی زیاد
* کاهش تمرکز
* نفس‌نفس زدن
* رنگ و روی پریده
* موها و ناخن‌های ضعیف و شکننده
* ضعف بدنی در برابر بیماری‌ها
در واقع خستگی و کم‌خونی از نتایج کمبود آهن هستند.

 کم‌خونی از چه چیزی ناشی می‌شود؟
معمولاً کمبود آهن بیشتر به دلیل عدم دریافت آن از طریق مصرف مواد غذایی مناسب ناشی می‌شود. لازم است که نیازهای روزانه‌تان به این ماده‌ی معدنی را از طریق مصرف مواد غذایی سرشار از آن که به خوبی هم جذب بدن می‌شوند تامین کنید. با این حال توجه داشته باشید که کم‌خونی می‌تواند جزئی یا خیلی جدی باشد که تشخیص آن با پزشک است. در این صورت نیز لازم است به همراه مواد غذایی از مکمل هم استفاده کنید. کم‌خونی درجه‌ی «نهاییِ» کمبود آهن است. در این صورت شما باید بدنتان را تقویت کنید و مصرف مواد غذایی سرشار از آهنتان را بالا ببرید.

کم‌خونی‌های جزیی خطر کمتری دارند اما تبدیل به یک امر رایج شده‌اند. در این صورت احساس خستگی به جانتان می‌افتد و نمی‌توانید به درستی روی کار و درستان تمرکز کنید. اگر در این مرحله به فکر جبران آهن خود نباشید امکان دارد وضعیت بدتر شود و دچار کم‌خونی شدید شوید.

 چه کسانی بیشتر در معرض این مشکلات قرار می‌گیرند؟
بیشتر خانم‌ها در معرض کمبود آهن قرار می‌گیرند به خاطر اینکه هر ماه به دلیل عادت ماهانه آهن از دست می‌دهند که باید به فکر جبران آن باشند. نوجوانان، خانم‌هایی که خونریزی زیاد دارند، خانم‌های باردار، زنان شیرده یا خانم‌های در آستانه‌ی یائسگی بیشتر در معرض کمبود آهن قرار می‌گیرند. آهن نقش اساسی در ساخت هموگلوبین‌های خون دارند و زمانی که خون از طریق خونریزی هدر می‌رود احتمال کم‌خونی نیز بیشتر می‌شود.

گاهی وقت‌ها خودتان نمی‌توانید کمبود آهن را تشخیص بدهید. مطمئن‌ترین روش برای تشخیص این مشکل آزمایش خون است. اما اگر احساس خستگی زیاد می‌کنید یا اینکه رنگ و روی‌تان پریده و خسته است احتمال دارد آهن بدنتان کم شده باشد. پس لازم است به پزشک مراجعه کرده و آزمایش خون بدهید.

 چگونه می‌توان آهن بیشتری جذب کرد؟
اول از همه بدانید که گیاه گزنه و برخی از جلبک‌ها سرشار از آهن هستند. احتمالاً حتی فکرش را هم نمی‌کردید که این گیاه به ظاهر خشن منبع فوق‌العاده‌ی آهن باشد. برای اینکه بتوانید آهن موجود در سبزیجات را به خوبی جذب کنید باید آن‌ها را با ویتامین C مصرف کنید تا بیشتر جذب بدن شود. مزیت برتر گزنه این است که این گیاه سرشار از آهن و هم زمان ویتامین C می‌باشد. بر خلاف مثلاً عدس که آهن دارد اما فاقد ویتامین C است.

گوشت قرمز نیز سرشار از آهن است اما مصرف زیاد آن می‌تواند به سلامتی و همچنین جیبتان آسیب برساند. علاوه بر این بیشتر خانم‌هایی که گوشت هم می‌خورند باز با کم‌خونی مواجه‌اند.

معمولاً برنامه‌ی غذایی روزانه‌ی اکثر ما فاقد میوه‌های صدفی مانند بادام می‌باشد که حاوی آهن است. اما باید بدانید دانه‌ی کنجد یا سویا نیز به اندازه‌ی جگر آهن دارد. اما مشکل این است که آهن این دانه‌های گیاهی کمتر جذب می‌شود. جعفری، غلات کامل مانند گندم سیاه یا چاودار و ارزن، حبوبات مانند عدس، تخمه‌ی آفتاب‌گردان و غیره نیز از منابع غیر حیوانی خوب آهن محسوب می‌شوند.
 
چگونه می‌توان از آهن گزنه استفاده کرد؟
برای رسیدن به نتیجه‌ی سریع و دلخواه، کم‌خونی‌تان را با گزنه درمان کنید. که هم طبیعی است و هم خیلی زود نتیجه را می‌بینید. می‌توانید به مدت چند هفته روزانه برگ تازه‌ی گزنه مصرف کنید. به این ترتیب که دمنوش گزنه درست کنید. برگ‌های تازه یا خشک گزنه را در آب جوش بریزید و بگذارید به مدت 10 تا 15 دقیقه دم بکشد. می‌توانید از پودر گزنه هم استفاده کنید. توجه داشته باشید که کپسول‌های گزنه نیز در عطاری‌ها یا داروخانه‌ها وجود دارد که می‌توانید از آن استفاده کنید.

 نتیجه اینکه..
کم‌خونی نتیجه‌ی سبک زندگی کنونی ما و عدم مصرف مواد غذایی سرشار از آهن است. در بین همه‌ی راه‌های طبیعی برای جبران کمبود آهن مصرف گزنه بهتر است. این گیاه که همه جا می‌روید نشاط و سرزندگی را به شما هدیه داده و همین طور رنگ و رویتان را بهتر می‌کند.

منبع:sinafaravar.com-tebyan.net

ختمی، ضددرد، ضدباکتری، ضدسم، ضد التهاب، ضدسرفه، ضدعفونی کننده، ضداحتقان، ضد کرم، ادرارآور، خلط آور، کاهشدهنده ی قند خون، محرک سیستم ایمنی بدن، ملین و مسهل است.

ختمی

ختمی، گیاهی است علفی، پایا به ارتفاع تا 5/1 متر و پوشیده از کرک. برگ های این گیاه با پهنک بزرگ و شامل 5-3 لب دندانه دار است. ختمی گل هایی به رنگ سفید مایل به گلی یا ارغوانی دارد که در قسمت های انتهایی ساقه اکثرا به صورت 3 تایی دیده می شوند. قسمت مورد استفاده ی ختمی گل، ریشه و برگ آن است.

ریشه ی ختمی

ریشه ی ختمی به عنوان منبع مهم موسیلاژ بیش از دو هزار سال است که برای درمان گلودرد، سرفه و ناراحتی های معده و به طور موضعی جهت التیام زخم، کاربرد دارد. این موسیلاژ، در تهیه پمادهایی که برای تسکین پوست های ترک خورده تجویز می شود و همچنین به میزان کم (20 ppm)، جهت شکل ظاهری و حجیم کردن غذا مصرف می شود.

ترکیبات مهم

مهم ترین ترکیب ریشه ی ختمی، موسیلاژ آن است که در فصول مختلف، درصد آن متفاوت است و در زمستان به حداکثر می رسد. منابع مختلف، درصد موسیلاژ ریشه ی ختمی را بین 10 تا 35 درصد ذکر می کنند. موسیلاژ در اثر هیدرولیز، قندهای رامنوز، گالاکتوز و اسید گالاکتورونیک، ایجاد می کنند ترکیبات دیگر، شامل: فلاونوئید، پکتین، قندها، آسپاراژین و کمی استرول هستند.

اثرات مهم

ختمی به عنوان ضد سرفه به ویژه برای سرفه های حاصل از تحریکات التهابات غشاء مخاطی و یا تورمی گلو(نزله ای) که دارای ترشح می باشند بسیار موثر است.

طریقه و مقدار مصرف

ریشه ی خشک شده ی ختمی را ابتدا باید با آسیاب به صورت پودر تبدیل کرد؛ سپس بر روی 3 تا 10 گرم از این پودر، یک استکان یا لیوان آب سرد اضافه نمود و به مدت نیم ساعت خیساند. (البته هر چه بیشتر خیسانده شود، بهتر است)؛ آن گاه با همزن، آن را به خوبی هم زد و سپس صاف کرد.

حاصل صاف شده را می توان به طور مستقیم و یا با یک قاشق عسل، مخلوط کرده و میل نمود. چون عسل، خود دارای اثرات ضدسرفه و گرفتگی صدا است، لذا در صورت مخلوط کردن این دو، اثر آن ها تقویت شده و کارایی بهتری را ایجاد می کند.

مهم ترین اثرات گزارش شده ریشه ختمی

ضددرد، ضدباکتری، ضدسم، ضد التهاب، ضدسرفه، ضدعفونی کننده، ضداحتقان، ضد کرم، ادرارآور، خلط آور، کاهش دهنده ی قند خون، محرک سیستم ایمنی بدن، ملین و مسهل.

ریشه ی ختمی ناراحتی های پوستی را برطرف می کند و پوست را نرم می سازد، سرفه های خشک را از بین می برد، تب را پائین می آورد،

اسهال خونی را شفا می دهد و ادرار را زیاد می کند

گل و برگ ختمی

گل ختمی چند نوع است از جمله "ختمی بنفش" ، "ختمی سفید" و "ختمی سیاه" که خواص ختمی بنفش بیشتر است.

ترکیبات مهم

گل و برگ ختمی دارای حدود 6 تا 9 درصد موسیلاژ می باشد که بیش ترین درصد آن، کمی قبل از گل دادن آن است. هم چنین ترکیبات فلاونوئیدی و مقدار بسیار کمی اسانس، از دیگر مواد گل و برگ ختمی هستند.

اثرات مهم

به عنوان نرم کننده ی گلو، خلط آور و ضدسرفه بسیار مفید است. اثر ضدسرفه ی آن از طریق کاهش ورم و التهابات گلو، و راه های بالای تنفسی می باشد.

هم چنین مصرف خوراکی آن، باعث کاهش تورم لایه ی مخاطی روده و معده می گردد.

استفاده موضعی له شده ی برگ تازه ی ختمی، جهت کاهش درد و التهاب نیش حشرات، مفید است.

طریقه و مقدار مصرف

بر روی 5 تا 10 گرم و یا برگ، و یا مخلوط این دو، یک لیوان آب سرد اضافه می کنیم، (حداقل نیم ساعت باید خیس بخورد.) سپس آن را به خوبی به هم می زنیم و می گذاریم یک تا دو ساعت به حال خود بماند. (هر چند بیش تر خیس بخورد و هم زده شود، بهتر است؛ چون مواد آن، بهتر استخراج شده و تاثیر بیش تری دارد.)؛ پس از آن صاف می کنیم. صاف شده را به دفعات، در روی می توان میل نمود(بین 3 تا 5 بار این میزان را روزانه می توان مصرف کرد).

ختمی در طب سنتی

ختمی از نظر طب قدیم ایران سرد و تر است و به طور کلی روی تمام اعضای بدن مخصوصا روده ها، ریه ها، معده، کلیه ها و مثانه موثر است.

* گل ختمی ملین و برطرف کننده ی یبوست است، بیماری های تنفسی را برطرف می کند، سرفه های خشک را از بین می برد. برای رفع گلو درد جوشانده گل ختمی را غرغره کنید. گل ختمی عادت ماهیانه را منظم می کند.

* ریشه ی ختمی ناراحتی های پوستی را برطرف می کند و پوست را نرم می سازد، سرفه های خشک را از بین می برد، تب را پائین می آورد، اسهال خونی را شفا می دهد و ادرار را زیاد می کند.

کمی ترشحات عادت ماهیانه را برطرف می کند، تورم را رفع می کند، ناراحتی های دستگاه ادراری را برطرف می کند و قند خون را تنظیم می کند.

ختمی از نظر طب قدیم ایران سرد و تر است و به طور کلی روی تمام اعضای بدن مخصوصا روده ها، ریه ها، معده، کلیه ها و مثانه موثر است.

* ضماد برگ ختمی در برطرف کردن دمل ها و ورم پستان و روم معده موثر است.

برای التیام شکستگی ها، برگ ختمی را به صورت ضماد در آورده و روی محل شکستگی بگذارید.

ضماد برگ ختمی در برطرف کردن درد سیاتیک مفید است، رعشه را برطرف می کند.

ورم بناگوش را می توانید با ضماد برگ ختمی درمان کنید.

برای رفع اسهال خونی: 10 گرم ریشه ی ختمی را پوست کنده و خرد کرده و در یک لیتر آب سرد خیس کنید و پس از 8 ساعت آن را صاف و مصرف نمایید.

عوارض جانبی

ختمی گیاه مفید و بی ضرری است و فقط زنان باردار و مادران شیرده باید از زیاد خوردن آن پرهیز کنند.

کسانی که سرد مزاج هستند باید ختمی را با عسل بخورند.

فرآوری: مریم مرادیان نیری

آویشن درختچه ای کوتاه و پر شاخه است. شاخه های علفی آن پوشیده از برگ هایی در قسمت فوقانی ساقه است. گل های سفید ریز آن به طور چتری و منفرد می رویند. میوه آن فندق چهار قسمتی است. گیاه آویشن گیاهی است علفی با ساقه های کرکدار و سفید از خانواده نعناع (Lamiasceae) که سرشاخه های گل دار و برگ، آن قابل استفاده می باشد.

● موارد استفاده دم کرده آن به هضم غذا کمک می نماید و ضد سرفه و خلط آور است و در برونشیت، سیاه سرفه و التهاب دستگاه تنفس فوقانی استفاده می گردد.

● آثار فارماکولوژیک اثر ضد سرفه و خلط آور و ضد اسپاسم این گیاه در مطالعات بر روی حیوانات از عمده ترین آثار آن بوده اند. ضد عفونی کننده، هاضم غذا، ضد سرفه، ضدبو، ضد تشنج، غذا.جوشانده این گیاه در درمان پیچش روده و اسهال موثر است.

آویشن عامل تصفیه کننده خوبی بوده و در درمان بی خوابی و امراض جهاز هاضمه مفید است. اگر ۵ تا ۱۰ گرم اویشن را در یک لیتر آبجوش دم کرده و با کمی عسل به بیماران مبتلا به تنگی نفس و کلیه و مثانه و درد مفاصل و سیاتیک موثر واقع خواهد شد. آویشن ضد تشنج وضد صرع و ضد نفخ هم است و برای تقویت بینایی و معده مفید است.

برای جلوگیری از ریزش مو ۲۰ گرم اویشن را در یک لیتر آب جوشانده آن را هرچند روز یک بار به سر بمالید. ضمنا در خوردن اویشن نباید زیاده روی کرد زیرا باعث بروز آلبومین در ادرار می شود. مواد موثره آویشن باغی خلط آور بوده و برای معالجه سرفه مورد استفاده قرار می گیرد. از تنتور و عصاره های الکلی پیکررویشی این گیاه برای معالجه سرفه، گلودرد، برونشیت و آسم استفاده فراوان می شود.

● مقدار مصرف ۱۱- ۴ گرم به صورت دم کرده ۳ بار در روز

● منع مصرف و عوارض جانبی از مصرف روغن فرار آویشن به صورت خوراکی باید خود داری کرد و فقط به صورت استعمال خارجی کاربرد دارد و علایم مسمومیت با این گیاه و با روغن فرار آن تهوع، استفراغ، درد معده، سرگیجی و در نهایت تشنج، اغما و کلاپس قلبی تنفسی است.

درمان سرفه، سرماخوردگی و تسکین استرس برخی از خواص درمانی دمنوش پوست پرتقال هستند.

مدت‌های مدیدی است که در طب سنتی از خواص درمانی این جوشانده بر ای تقویت سیستم ایمنی بدن و سیستم اعصاب استفاده می‌شود.

دمنوش پوست پرتقال دارای خواص ضد میکروبی، ضد ویروسی، ضد باکتری و نیز ضد التهابی است.

پوست پرتقال دارای بافتی چرمی شکل بوده و حاوی غدد روغنی فراوانی است و قرن‌های بسیاری است که از پوست این میوه و دیگر مرکبات در موارد پزشکی استفاده می‌شود.

محققان می‌گویند پوست پرتقال مرکز تجمع بسیاری از خواص از جمله خواص آنتی‌اکسیدانی و آنزیم‌های اساسی است که در خود پرتقال کمتر وجود دارد.

از پوست پرتقال برای مصارف آشپزی هم استفاده می‌شود. از پوست خوش طعم این میوه در تهیه کیک‌ها و شیرینی‌جات و نیز نان‌ها و موارد بسیاری دیگر استفاده می‌شود.

پوست پرتقال دارای ویتامین‌های C و B1 و فولیک اسید، فلاوونوئید، آلفاکاروتن و بتاکاروتن است.

طرز تهیه دمنوش پرتقال:

حدود یک قاشق غذاخوری پوست درشت خرد شده پرتقال را درون آب تازه جوش بریزید و پس از 15- 10 دقیقه آن را میل کنید.

از دیگر خواص دمنوش پوست پرتقال می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• ممکن است از بروز سرطان و تومور پیشگیری و نیز با آن مقابله کند.

• سرفه، آسم، سرماخوردگی و هر بیماری تنفسی که بر اثر وجود خلط در سینه ممکن است به وجود آید را درمان می‌کند.

• اشتها را افزایش می‌دهد.

• باعث تقویت سیستم هاضمه شده و نیز نفخ و حالت تهوع را از بین می‌برد.

• سیستم گردش خون را بهبود می‌بخشد.

• استرس و تنش‌های عصبی را تسکین داده و بی‌خوابی را درمان می‌کند.

منبع:teabenefits.com

همان طور که اگر چای بیش از اندازه مصرف شود اثر منفی دارد، در مورد دمنوش‌ها هم همین موضوع صادق است.

دمنوش های گیاهی
در کابینت آشپزخانه مادربزرگ را که باز می‌کنم، پر است از قوطی‌های حاوی برگ‌های خردشده گیاه‌های مختلف! گل گاوزبان، آویشن، اسطوخودوس، نعناع، چای کوهی، عناب و... هر بار که پدرم می‌گوید خسته‌ام، معده‌ام سنگین شده یا استرس کاری‌ام زیاد است، مادربزرگ فوری این قوطی‌ها را روی کابینت می‌چیند و مقداری از هر یک در قوری گل قرمز قدیمی‌اش می‌ریزد و آب جوش سماور را روی آن باز می‌کند. بعد از چند دقیقه، دمنوش حاضر و در استکان با تکه‌ای نبات آماده است.

بیشتر ما برای رفع خستگی یا در شب‌نشینی‌ها و مهمانی‌هایمان چای می‌نوشیم در صورتی که دمنوش‌های خوشمزه و خوش آب و رنگ و پرفایده کم نیستند. به همین دلیل، این گفت و گو با دکتر محمدحسین عزیزی، در مورد دمنوش‌ها را برایتان آورده‌ایم.

 به چه نوشیدنی‌هایی دمنوش می‌گویند؟
دمنوش، از دم کردن قسمت‌های مختلف گیاهان از جمله برگ، ساقه، ریشه و میوه به دست می‌آید که خواص زیادی دارند. معروف‌ترین دمنوش، چای است که از برگ خشک‌شده بوته چای و آب جوش به دست می‌آید.

 می‌توان از تمام گیاهان برای تهیه دمنوش استفاده کرد؟
از بیشتر گیاهان دارویی، ادویه‌ها و میوه‌ها می‌توان به صورت خشک، خرد و پودر شده برای تهیه دمنوش استفاده کرد.
 
آیا می‌توانیم گیاهان، میوه‌ها و... را برای تهیه دمنوش با هم مخلوط کنیم یا اثرشان تغییر می‌کند؟
می‌توان گیاهان، برگ و ساقه و میوه آن‌ها را با هم ترکیب کرد تا خاصیت بیشتری پیدا کنند.
 
مگر گیاهان چه خاصیتی دارند که برای تهیه دمنوش به کار می‌روند؟
گیاهان حاوی رنگدانه، آنتوسیانین‌ها، آنتی‌اکسیدان‌ها، مواد فلاونوییدی و ترکیب‌های ضدسرطان، ضددیابت، ضدفشارخون و ضدبیماری‌های قلبی- عروقی هستند. برخی از آن‌ها هم باعث کاهش خستگی می‌شوند و برخی تقویت‌کننده معده و روده‌اند.
 
دمنوش‌ها ضرری هم دارند؟
نه، به شرطی که در مصرف آن‌ها افراط نکنیم. همان طور که اگر چای بیش از اندازه مصرف شود اثر منفی دارد، در مورد دمنوش‌ها هم همین موضوع صادق است.

دمنوش را چطور باید آماده کرد؟
آب داغ را روی برگ، ساقه، میوه یا مخلوطی از گیاه می‌ریزیم و اجازه می‌دهیم چند دقیقه‌ای با در بسته کنار منبع حرارتی و نه روی آن، باقی بماند تا عصاره‌اش خارج شود.
 
این موضوع در مورد دمنوش‌های فله‌ای که در عطاری‌ها موجود است و چای‌های کیسه‌ای هم صدق می‌کند؟
بله، البته از آنجا که چای‌های کیسه‌ای معمولاً حاوی گیاه پودر شده هستند، رنگ و اسانس‌شان زودتر خارج می‌شود اما به هر حال باید آن‌ها را هم حدود 5 دقیقه در آب جوش گذاشت تا دم بکشند. دمنوش‌هایی که به صورت برگ و ساقه و ریشه کامل هستند باید بیشتر و حدود 15-10 دقیقه در آب جوش دم بکشند.
 
آیا این باور صحت دارد که چای‌های کیسه‌ای از گیاهانی با کیفیت پایین‌تر تهیه می‌شوند؟
همیشه این‌طور نیست. البته چون می‌توانیم دمنوش‌های فله‌ای را از نظر کیفیت، رنگ، تمیزی و بو بررسی کنیم، مسلماً بهتر از انواع چای‌های کیسه‌ای هستند اما حتی آن‌ها را هم باید از محل معتبری تهیه کرد. اگر این نوع چای‌ها را می‌خریم، بهتر است مربوط به شرکتی معتبر با سابقه کافی باشد. از طرفی، به آن‌ها معمولاً رنگ و اسانس اضافه می‌کنند، به همین دلیل به محض قرار گرفتن در آب جوش، رنگ می‌دهند.
 
چای‌های کیسه‌ای دو نوع کلاسیک و طعم‌دار دارند. شما استفاده از کدام‌یک را توصیه می‌کنید؟
بهتر است چای کیسه‌ای کلاسیک تهیه کنید زیرا نوع طعم‌دار، حاوی اسانس‌های شیمیایی است. مثل چای سبز با طعم لیمو حاوی عصاره لیمو نیست بلکه اسانس سنتزی آن را دارد.
 
دمنوش‌ها را بعد از تهیه می‌توان چند ساعت یا چند روز در یخچال نگه داشت یا باید فوراً مصرف کرد؟
بهتر است دمنوش‌ها را تازه مصرف کنیم تا از ترکیب‌های آنتوسیانین، آنتی‌اکسیدانی و فلاونوییدی‌شان بهره‌مند شویم زیرا فرمول این ترکیب‌ها در اثر ماندن و مواجهه با اکسیژن هوا تغییر می‌کند و ساختار شیمیایی‌شان می‌شکند. اگرچه نگهداری دمنوش بیش از یک ساعت باعث خراب شدن آن نمی‌شود اما آثار مفید آن را از بین می‌برد.
 
دمنوش فله‌ای را تا چه مدت و در چه شرایطی می‌توانیم نگه داریم؟
دمنوش‌ها چون خشک هستند و رطوبت خیلی کمی دارند، می‌توان آن‌ها را در محیط خشک، خنک و سایه تا 3-2 ماه نگه داشت اما نگهداری طولانی‌مدت آن‌ها باعث کاهش آثار مفیدشان می‌شود.

 بهترین ظرف برای نگهداری آن‌ها چیست؟
بهتر است در ظروف شیشه‌ای نگهداری شوند.

منبع: هفته نامه سلامت وبیتوته